قابل استفاده در: مقاله نویسی و انجام پژوهش های علمی
منابع فارسی: دارد
منابع لاتین: دارد
پیشینه داخلی جدید: دارد
پیشینه خارجی جدید: دارد
نوع فایل: Word قابل ویرایش
تعداد صفحه: 55 صفحه
بعد از پرداخت حق اشتراک فایل شماره 232 را دانلود کنید.
نهج البلاغه را به جد می توان منشور اخلاقی در فرهنگ اسلامی نامید. جورج جرداق نهج البلاغه را آینه اخلاق صحیح انسانی می داند و می گوید : «نهج البلاغه در طرفداری از حقیقت و نابود ساختن باطل، نیرویی فوق العاده است.
در آشکار ساختن مظاهر طبیعت و به دنبال آن در تعظیم آفریدگار جهان و اثبات قدرت بی مانندش، سخن گوی آگاه است. »( مطهری،ص 95). نهج البلاغه، جنبه های متعددی از اخلاق معنوی و دینی را عرضه می کند. همین نکته راز توجه بسیاری از بزرگان در طول تاریخ بشری بدین کتاب است. بی تردید در جهان اسلام پس از قرآن کریم کتابی وجود ندارد که تا این اندازه ذهن و روان افراد متفاوت را به خود جلب کرده باشد. خلاصه آنکه در نهج البلاغه آینه تمام نمایی آر خالق فردی، جمعی و الهی را مشاهده می کنیم.
اخلاق در اندیشه علوی امام علی (ع) حسن خلق و صداقت را سرآمد ایمان معرفی کرده، می فرماید : « رأس الایمان حسن الخلق و التحلی بالصدق» (فهرست غررالحکم،1377، ص94) ؛ « سرآمد تمام وظایف اخلاقی برای افراد باایمان این است که خود را به اخلاق پسندیده متعلق سازند و به زیور راستی و راست گویی بیارایند.» بنابراین، اهمیتی که اسلام برای اخلاق حمیده قائل نیست. اسلام پاداش هر عمل شایسته را مبتنی به حسن خلق می داند.
امام صادق (ع) فرمود : «ان الله تبارک وتعالی لیعطی العبد من الثواب علی حسن الخلق کمایعطی المجاهد فی سبیل الله یغدوا علیه و یروح» (بحارالانوار،ج 68، ص 377). « خداوند به بنده خود در مقابل حسن خلق،پاداشی می دهد همانند اجر مجاهد درراه خود ،که روز و شب در فعالیت و کوشش باشد.» خداوند انسان را زیبا و نیکو آفرید، لیکن این انسان است که باید اخلاق شایسته کسب کند و خود را به زیور آن نیز بیاراید.
جریربن عبدالله می گوید: پیامبر خدا (ص) در خطاب به من فرمود : «انّک امرء قد احسن الله خَلقک فَاَحسِن خُلقک.»( سفینة البحار، ج 1، ص 410). « ای جزیره! خداوند تو را نیکو آفرید،تو نیز با حسن خلق و زیبایی های اوصاف حمیده، صورت باطنی خویش را پسندیده و شایسته ساز.». حضرت امیر (ع) می فرماید: « حسن الخُلق للنفس و حسن الخَلق للبدن.»( فهرست غرور الحکم،1377، ص95). « خلق نیکو و زیبا برای جان آدمی و خلقت نیکو برای بدن و جسم انسان است.» اخلاقی یکی از شعبه های حکمت عملی است که آن را علم چگونه زیستن دانسته اند.
بر اساس قواعد اخلاقی، رفتار انسان برای دستیابی به سعادت و کمال توجیه می شود و نیک و بد و به طورکلی وظایف فردی و اجتماعی انسان مشخص می شود(دکتر رزمجو،1384). محاسن اخلاقی و مکارم اخلاقی صفات پسندیده آدمی را تشکیل می دهد. محاسن اخلاقی به صفاتی گفته می شود که نتها در رفتار ظاهری او انعکاس دارد ولی ممکن است شخصیت عالی نداشته باشد؛ همانند تمیزی و آراستگی ظاهری، خوش رویی، رعایت آداب اجتماعی در برخورد با دیگران که صاحب این صفات گرچه از محاسن اخلاقی برخوردار هست و رفتار ظاهری او پسندیده است ولی ممکن است فردی ستمگر، دورو، در حدّ حیوانیت سقوط کرده باشد( دکتر رزمجو،1384).
مکارم اخلاقی به صفاتی گفته می شود که در درون و جان آدمی جای گرفته باشد همانند خداترسی، نوع دوستی،عدالت خواهی، راستی و درستی که باعث عظمت شخصیت می شود و از او انسانی وارسته و عالی و متعالی می سازد و صاحب آن به مراتب کمال و کرامت آدمی نائل می شود( نهج البلاغه،خطبه192). امام علی _علیه السلام _ در نهج البلاغه به مکارم اخلاقی توجه داده، و از محاسن اخلاقی به نیکی یادکرده و رعایت آن ها را به انسان ها توصیه کرده است.
تربیت چیزی جز آموزش آداب پسندیده و متعلق کردن فرد به اخلاق نیکو به منظور شکوفایی استعدادها و تلطیف عواطف و احساس های او نیست. درواقع، باتربیت سعی می شود تغییر هایی مطلوب در وجود انسان برای رسیدن به کمال ایجاد شود ( همان، ص140-141). حال که مفهوم اخلاق و تربیت روشن نمودیم و رابط آنان را دانستیم به بحث پیرامون تربیت اخلاقی می-پردازیم.
ادامه دارد ...
