قابل استفاده در: مقاله نویسی و انجام پژوهش های علمی
منابع فارسی: دارد
منابع لاتین: دارد
پیشینه داخلی جدید: دارد
پیشینه خارجی جدید: دارد
نوع فایل: Word قابل ویرایش
تعداد صفحه: 69 صفحه
بعد از پرداخت حق اشتراک فایل شماره 239 را دانلود کنید.
ریشه تاب آوری از علم فیزیک گرفته شده است و به معنی جهیدن به عقب است.
در واقع افراد تاب آور قادرند به عقب بجهند. آنها توانایی زنده ماندن وظرفیت غلبه بر دشواریها، پایداری سرسختانه، بهسازی خویشتن را دارند. از نظر تاریخی، علوم رفتاری و اجتماعی برای مطالعه انسان و رشد اجتماعی، یک رویکرد مشکل نگر را دنبال کرده اند. بالطبع این الگوی پژوهشی آسیب شناختی به مطالعه مشکلات، بیماری، ناسازگاری، عدم شایستگی، انحراف پرداخته است.
همچنین این رویکرد بر شناسایی عوامل خطر زا تاکید داشته است. اما مشاهده کودکانی که در شرایط ناگوار رشد کرده و رفتار منحرف و بیمار را نشان نداده اند، همچنین مطرح شدن مدل تبادلی اکولوژیک تحول انسان بر مبنای درگیری فعال و پیشرو تطابق انسان با محیطش (برونفن برنر ، 1974) موجب تغییر علاقه مندی به انجام پژوهش در زمینه بررسی ویژگی ها، شرایط و موقعیت هایی گردید که به نظر می رسد پیامدهای منفی را تغییر داده و افراد را قادر می سازند تا فشارزاهای زندگی را در کنترل داشته باشد (گارمزی ، 1991).
اهمیت این شاخه از پژوهش در این است که اگر منابع فردی و محیطی شایستگی اجتماعی و سلامت مشخص شوند، بهتر می توان مداخلاتی را ابداع کرد که بر ایجاد و ارتقاء ویژگی های فردی و محیطی رشد سالم متمرکز باشند. عناصر تاب آوری و دیدگاهها ریشه تاب آوری از علم فیزیک گرفته شده است و به معنی جهیدن به عقب است. در واقع افراد تاب آور قادرند به عقب بجهند. آنها توانایی زنده ماندن و ظرفیت غلبه بر دشواری ها، پایداری سرسختانه، بهسازی خویشتن را دارند. پژوهشگران بر این باورند که تاب آوری نوعی ترمیم خود با پیامدهای مثبت هیجانی، عاطفی و شناختی است (گارمزی، 1991، ماستن، 2001 و لاستر ، 1999).
تاب آوری بازگشت به تعادل اولیه یا رسیدن به تعادل بالاتر (در شرایط تهدید کننده) است (کامپفر ، 1999).
از این رو تاب آوری سازگاری موفق در زندگی را فراهم می کند. در واقع چرخه تاب آوری شامل 6 عنصر اساسی است:
1. فراهم سازی مهربانی و حمایت، شامل مهربانی با خود و توجه به سلامتی، استفاده از منابع حمایتی موجود، ارتباط با دوستانی که اهل سوء استفاده نیستند. 2. طراحی و ارتباط سازی برای افزایش امیدواری، داشتن ارتباط با افرادی که به قابلیت و توانایی فرد ایمان دارند و او را در راستای تحقق خود و خودشکوفایی ترغیب می کنند. خلاقیت، پشتکار، درک توانایی و شوخ طبعی. 3. فراگرفتن مهارت های زندگی، توانایی شنونده خوبی برای دوستان بودن، همدلی، توانایی حل تعارض، هدف گذاری و تعیین راهکارها. 4. داشتن دلبستگی های مثبت، مشارکت در یک یا چند فعالیت سرگرم کننده سالم، عضویت در گروه مذهبی، باشگاه ورزشی، انجمن علمی. 5. مرزبندی شفاف و سازگار، احترام متقابل به دیگران، خودگردانی و تعامل با افراد همراه با یک مرزبندی سلامت بخش که موجب عدم سوء استفاده دیگران شود و در صورت نیاز نه گفتن یعنی استقلال یا فاصله گیری سازگارانه از دیگران و موقعیت های نا سالم. 6. فرصت سازی برای مشارکت معنامند، داشتن روابط صمیمانه ای که نظرات و تصمیم گیری های فرد درآن مورد توجه قرار گیرد. ارائه خدمات به همسالان در محیط آموزشی، عضویت در گروههای سالم جهت انجام فعالیت های داوطلبانه مفید (خزائلی، 1386).
تعریف تاب آوری گستردگی مفهوم تاب آوری، ارایه ی تعریفی روشن از آن را دشوار نموده است (گوردون و ساگزا 1994؛ به نقل از کامپفر ، 2002) چنان که اصطلاح تاب آوری به صورت های مختلف و متنوعی تعریف شده است؛ نظیر: کیفیات ارتجاعی (هریمن ، 2001) ؛ توانایی سازگاری موفقیت آمیز در مقابل محیط در حال تغییر (داروین ، 1989؛ سیچتی و بکر ، 2002) و سر سختی در مقابل آسیب پذیری (کوباسا، مدری و زولا ، 1983؛ فلورین، میکولینسر و یابمن ، 1995؛ بروکز ، 2004).
با وجود تعاریف متعدد در مورد تاب آوری وجه اشتراک همه ی این توضیحات عبارت از: توانایی بازگشت به حالت اولیه و سازگاری موفقیت آمیز علی رغم استرس زاید و شرایط ناگوار (گارمزی و ماستن، 1991، والر ، 2001). گارمزی و ماستن (1991) نیز تاب آوری را یک فرآیند، توانایی یا پیامد سازگاری موفقیت آمیز علی رغم شرایط تهدید کننده تعریف نموده اند. در مجموع تاب آوری مفهومی روان شناختی است که توضیح می دهد چگونه افراد با موقعیت های غیر منتظره کنار می آیند. تاب آوری به معنای سرسختی در مقابل استرس، توانایی برگشت به حالت عادی و زنده ماندن و تلاش کردن درشرایط ناگوار است (دوو ، 2004).
انسان ها در برابر شرایط نامساعد، خطرها و ناملایمات معمولاً احساس بی پناهی می کنند؛ با این حال در بسیاری از مواقع نیز سعی می کنند که در برابر خطر و موقعیت های ناگوار تحمل نمایند؛ در چنین مواردی غالباً نتایج غیر منتظره ای به دست می آورند. توانایی اجرای این «جادوی رایج » (ماستن ، 2001) اغلب در حوزه علوم اجتماعی به عنوان انعطاف پذیری یا «تاب آوری» نامیده می شود. تاب آوری در علوم اجتماعی به عنوان «فرآیند کنش و واکنش در مقابل ناملایمات» تعریف می شود. (فولکمن، 1984). کانر (2006)
تاب آوری را به عنوان روشی برای اندازه گیری توانایی فرد در مقابله با عوامل استرس زا و عواملی که سلامت روان فرد را تهدید می کند، تعریف کرده است. تاب آوری نوعی مصون سازی در برابر مشکلات روانی- اجتماعی بوده و کارکرد مثبت زندگی را افزایش می دهد. تاب آوری می تواند به وسیله فراهم نمودن افزایش مهارتهای اجتماعی تقویت گردد. مهارتهایی از قبیل برقراری ارتباط، مهارتهای رهبری، حل مساله، مدیریت منابع، توانایی رفع موانع موفقیت و توانایی برنامه ریزی (آنتونووسکی ، ورنر و اسمیت، 1992؛ به نقل از بل ، 2001).
برخی از پژوهشگران تاب آوری را به عنوان یک ویژگی مورد پژوهش قرار داده اند در حالی که برخی دیگر آن را به صورت یک فرآیند می نگرند (جکلون ، 1997). لین کوانتی (1992) تاب آوری را به عنوان سازه ای، برای توصیف کیفیت در کودکانی در نظر می گیرد که علی رغم مواجه با استرس و مشکلات در زندگیشان، تسلیم نشده و افت تحصیلی سوء مصرف مواد، مشکلات روان و بزهکاری نوجوانانه را که برای آنها پیش بینی شده است، نشان نمی دهند. از نظر لین کوانتی تاب آوری، توانایی بهبود یافتن و حفظ رفتار سازگارانه پس از صدمه است.
چگونگی شکل گیری تاب آوری تاب آوری فقط فهرستی از ویژگی ها نیست بلکه یک فرایند است. همه انسان ها دارای توانایی ذاتی برای تاب آوری هستند اما رفتار تاب آورانه رفتاری اکتسابی و یادگیرانه است و با پرورش آن در محیطی تاب آفرین بدست می آید (حسن شاهی، 1390).
ادامه دارد ...
