تعریف مفهومی
درمان شناختی- رفتاری: درمان شناختی- رفتاری ترکیبی از نظریهها و فنون رفتار درمانی و شناخت درمانی است. رویکردهای رفتاری و شناختی هر دو تا حدی از سنت تجربی برآمدهاند و تأکید آن روی افزایش مهارت های شناختی و کاهش فعالیت های شناختی ناسازگارانه میباشد و از تکالیف رفتاری هم برای تغییر رفتار استفاده به عمل میآورد و این روشها با توجه به پیشرفت بیماران در هر جلسه برای آنها بکار گرفته میشود (کرامر، 2009) . منشأ روش درمان شناختی- رفتاری به روش شناخت درمانی بک (1976) بر می گردد که به طور عمده برای درمان افسردگی ابداع شده بود. بر اساس نظریه شناختی بک؛ افراد افسرده به افکار غلط و غیر منطقی می پردازند و همین امر علت اصلی مشکلات آنان است. بنابراین، مهمترین مرحله در روش درمانی بک، کمک به مراجع برای شناخت افکار غلط و تصورات ناسازگارانه ی مولّد مشکل اوست (سیف، علی اکبر؛ 1389. ص369) .
تعریف عملیاتی
درمان شناختی– رفتاری: منظور از درمان شناختی– رفتاری در این پژوهش، روش ها و مهارت هایی است که درمانجویان در جلسات گروه درمانی با آن آشنا و کسب می کنند. برای نمونه: الف) درمانجویان از افکار خود آگاه می شوند. ب) آنان می آموزند که افکار نادرست و تحریف شده را شناسایی کنند. پ) افکار منفی و غلط را با شناخت های درست تر و عینی تر جانشین کنند. ت) بازخورد و تقویت درمانگر بخش مهمی از این فرایند است (سیف، علی اکبر، 1389، ص370) .