قابل استفاده در: مقاله نویسی و انجام پژوهش های علمی
منابع فارسی: دارد
منابع لاتین: دارد
پیشینه داخلی جدید: دارد
پیشینه خارجی جدید: دارد
نوع فایل: Word قابل ویرایش
تعداد صفحه: 31 صفحه
بعد از پرداخت حق اشتراک فایل شماره 255 را دانلود کنید.
سازگاری به همه راهبردهای گفته می شود که فرد برای اداره کردن موقعیت های استرس زای زندگی به کار می برد(سادوک و سادوک ، 2003). و سازگاری اجتماعی از نظر ویزمن (1975)، انعکاسی از تعامل انسان با افراد دیگر، رضایت از کنش های فردی و نحوه عملکرد در نقش هاست که به احتمال زیاد تحت تاثیر شخصیت، فرهنگ و روابط خانوادگی قرار دارد(حیدری، 1387).
خصوصیات شخص(مهارتها، نگرشها، ارزشها و حالات بدنی) و حساسیت موقعیت های که فرد با آن رو به رو می شود از جمله عواملی هستند که بر سازگاری با محیط و تغییرات آن موثرند و ار آنجا که شخص و محیط همواره در حال تغییرند این دو عامل در تعیین سازگاری، خشنودی و کامیابی فرد تاثیر می گذارند، زیرا سازگاری همواره باید بین این دو عامل خاص صورت پذیرد(قاطع زاده، 1384).
سازگاری اجتماعی در نوجوانان به عنوان مهمترین نشانه سلامت روان آنان، از مباحثی است که در دهه های اخیر توجه بسیاری از جامعه شناسان، روانشناسان و مربیان را به خود جلب نموده است، زیرا دوره نوجوانی، دوره حساسی است و سازگاری اجتماعی نوجوان در این دوره دستخوش تحولات عاطفی، جسمانی و ذهنی فوقالعاده شدیدی است و هنوز به طور کامل رشد نیافته است. به همین علت ممکن است تاخیر در بلوغ عاطفی به دنبال خود مشکلات جدی در روابط بین فردی در نوجوانان و چالش های اجتماعی برای آنان پدید آورد.
علاوه براین، رشد اجتماعی مهمترین جنبه رشد وجود هر شخصی است و معیار اندازه گیری رشد اجتماعی هرکس سازگاری او با دیگران است. سازگاری اجتماعی مانند رشد جسمی، عاطفی و عقلی یک کمیت پیوسته است و به تدریج به کمال می رسد و در طول زندگی به طور طبیعی و در برخورد با تجربه ها حاصل می شود. با سپری شدن دوران کودکی و ورود به دوران نوجوانی، رشد روانی - اجتماعی از تحول ساده به تحول عمیق و کیفی تبدیل می شود و نوجوان با به کارگیری مهارت های اجتماعی، می تواند جایگاه خود را در میان مراودات اجتماعی و ارتباط با همسالان خود و بزرگسالان پیدا کند و مورد پذیرش اجتماعی قرار گیرد. موفقیت در امر پذیرش اجتماعی به سازگاری اجتماعی منجر می شود و ممکن است فرد را به مرحله نفوذ و رخنه اجتماعی برساند که سطحی بالاتر از پذیرش اجتماعی است و در این مرحله می تواند بر اطرافیان خود تاثیرگذار باشد. رخنه اجتماعی، فرایندی است که از طریق آن روابط آدمیان از سطح دوست داشتن به سوی صمیمیت بیشتر سیر می کند(اتکینسون و هیلگارد ، 2004).
منظور از سازگاری، رابطه ای است که میان فرد و محیط او، به ویژه محیط اجتماعی و خانوادگی وجود دارد و به او امکان می دهد تا نیازها و انگیزه های خود را پاسخ گوید. فرد زمانی از سازگاری بهره مند است که بتواند میان خود و محیط اجتماعی اش رابطه ای سالم برقرار و انگیزه های خود را ارضاء کند، در غیر این صورت او را ناسازگار قلمداد می کنیم. در واقع سازگاری با محیط، مهارتی است که باید آموخته شود و کیفیت آن مانند سایر آموخته ها به میزان علاقه و کوشش فرد برای یادگیری بستگی دارد(اسلامی نسب، 1373).
انجمن روان پزشکان آمریکا(1994) سازگاری اجتماعی را چنین تعریف می کند: هماهنگ ساختن رفتار به منظور برآورده ساختن نیازهای محیطی که غالباً مستلزم اصلاح تکانه ها، هیجان ها یا نگرش هاست(حجاری، 1384). صدیقی(1380)، سازگاری اجتماعی را به عنوان جریانی تعریف کرده است که به وسیله آن روابط میان افراد، گروه ها و عناصر فرهنگی در وضعیتی رضایت بخش برقرار باشد. به عبارت دیگر، روابط میان افراد و گروه ها به گونه ای برقرار شده باشد که رضایت متقابل آنها را فراهم سازد. بدین ترتیب، سازگاری اجتماعی مکانیزم هایی است که توسط آنها یک فرد توانایی تعلق به یک گروه را پیدا می کند. به همین علت لازمه سازگاری اجتماعی، بروز تغییراتی در فرد بوده، و آن نیز مستلزم یکپارچگی مکانیزم هایی است که توسط آنها، گروه یک عضو جدید را می پذیرد(یمنی دوزی سرخابی، 1371).
سازگاری اجتماعی دارای مولفه ها و نشانه های خاصی است. یکی از نشانه های سازگار بودن با محیط و اجتماع، داشتن استقلال است. استقلال یعنی توانایی انجام کارها بدون کمک گرفتن از دیگران، توانایی تحمل تنهایی و حتی لذت بردن از آن. مسئولیت پذیری نیز از نشانه های دیگر سازگاری اجتماعی است. آینده نگری و درک این امر که تصمیمات و اقدامات امروز می تواند بر زندگی و فردای فرد تاثیر بگذارد نیز از ویژگی های فرد سازگار است. توانایی تصمیم گیری، حفظ اعتدال و میانه روی در امور زندگی نیز از دیگر ویژگی های فردی می باشد که دارای سازگاری اجتماعی است. فرد دارای سازگاری اجتماعی توانایی برنامه ریزی برای تمام ساعات خود را دارد و تا جایی که امکان دارد، در تمام ابعاد زندگی خود جانب اعتدال را نگه می دارد و از افراط و تفریط خودداری می کند(حجاری، 1384).
جنبه ای دیگر از سازگاری اجتماعی، مهار ت های اجتماعی است. مهارت های اجتماعی رفتارهای انطباقی فراگرفته شده است که فرد را قادر می سازد با افراد دیگر روابط متقابل داشته باشد، واکنش های مثبت بروز دهد و از رفتارهایی که پیامد منفی دارند، اجتناب ورزد. مهارت های اجتماعی شامل مهارت در تشخیص خصوصیات گروه، ارتباط گیری با گروه، گوش دادن، همدردی، ارتباط غیرکلامی، در تشخیص احساسات خویش و مهارت کنترل خویش است. شخصی که دارای مهارت اجتماعی است، می تواند به انتخاب و ارایه رفتار مناسب در وضعیت معین دست بزند.
الیوت و گرشام (2003) ضمن تعریف مهارت های اجتماعی به عنوان رفتارهای انطباقی یاد گرفته شده که فرد را قادر می سازد تا با افراد دیگر رابطه ای متقابل داشته باشد و از خود پاسخ های مثبت بروز دهد، این رفتارها را به پنج رفتار جزئی تر تقسیم می کنند که هر یک از آنها می تواند موجب تسهیل روابط بین فردی شود. آنها شامل همکاری، گفتار مناسب، مسئولیت پذیری، همدلی و خویشتن داری هستند. بروز مهارت های اجتماعی ضعیف، به عدم پذیرش فرد توسط دیگران منجر می شود. بسیاری از دانش آموزان هرگز رفتار مناسب را برای موقعیت های اجتماعی در تعامل با دیگران یاد نگرفته اند.
بدیهی است رشد مهارت های اجتماعی به منظور سازگاری اجتماعی در روابط بین فردی نیازمند سلامت عاطفی-روانی و هوشمندی هیجانی است. بدین ترتیب، مهارت های اجتماعی به رفتارهای آموخته شده و مقبول جامعه اطلاق می شود؛ رفتارهایی که شخص می تواند با دیگران به گونه ای ارتباط متقابل برقرار کند که به بروز پاسخ های مثبت و پرهیز از پاسخ های منفی می انجامد(نادری، 1388) و موجب سازگاری اجتماعی فرد می شود. یکی از الگوهایی که ممکن است با سازگاری اجتماعی در ارتباط باشد، مهارت خودکنترلی و عملکرد خانواده است(رجبی، 1386 ؛ گورمن اسمیت و همکاران، 2000 ؛ لارسن و مونی ، 2008 ؛ احمدی، 1381 ؛ هوگلند و لیدبیتر ، 2003).
همچنین الیوت و همکاران(2003) در پژوهشی نشان دادند که از طریق آموزش مهار ت های اجتماعی می توان به پیشرفت مهار تهای اجتماعی و سازگاری اجتماعی نوجوانان کمک کرد. تفاوت های گروه های قومی، سن و جنس در سازگاری اجتماعی نوجوانان در پژوهشی توسط مری بسیل (2011) مورد بررسی قرار گرفت که نتیجه این بررسی نشان داد، بین گروه های قومی و سنی از نظر سازگاری اجتماعی تفاوت وجود دارد. اما بین زنان و مردان نیز از نظر سازگاری اجتماعی تفاوت ناچیزی بدست آمد. همچنین پتل (2009) در پژوهشی نشان داد، که الگوهای ارتباط بین فردی در تفاوت جنسی زنان و مردان و سازگاری اجتماعی به طور متقابل به یکدیگر وابسته هستند. سازگاری اجتماعی مردان بهتر از گروه زنان است و الگوهای ارتباط بین فردی و سازگاری اجتماعی به هم وابسته نیستند.
ادامه دارد ...
