قابل استفاده در: مقاله نویسی و انجام پژوهش های علمی
منابع فارسی: دارد
منابع لاتین: دارد
پیشینه داخلی جدید: دارد
پیشینه خارجی جدید: دارد
نوع فایل: Word قابل ویرایش
تعداد صفحه: 102 صفحه
بعد از پرداخت حق اشتراک فایل شماره 302 را دانلود کنید.
اسلام همان گونه كه برای عقل جايگاهی والا و ويژه قائل شده است و در كشف اسرار جهان آفرينش نقش عمده‌ای را برای آن در نظرگرفته است. برای عاطفه بشری نيز اهميت قائل شده است تا انسان از نظر فكری و معنوی با عاطفه در حال تعامل باشد . عواطف عالي انساني در اثر معرفت و ايمان و عمل صالح پيدا مي شود و ريشه معرفتي دارد.
در ديدگاه اسلامي، عواطف عالي انسان ريشه در شناخت و آگاهي و ادراكات عميق قلبي و شهودي انسان دارد. لذا انسانها به هر اندازه از آگاهي و شناخت و ادراكات عميق قلبي و اراده و سلامت رواني بيشتر برخوردار باشند عواطف عالي انساني در رفتار ايشان بيشتر بروز مي‌كند. از نظر مباني اسلامي عواطف عالي انسان نقشه كامل و آگاهانه و مدبرانه و عالمانه رفتار انسان در مقابل ادراكات عميق قلبي و شهودي است و عقل ارزشي و رشد يافته در وجود انسان فرهيخته، هدايتگر و طراح اين نقشه براي بروز عاطفه در رفتار انسان مي باشد ( صنوبری ، 1390) .
براساس مباني تعليم و تربيت اسلامي، عاطفه غير از احساس است. احساس همان چيزي‌است كه در روانشناسي‌هاي غربي مطرح شده و ريشه فيزيولوژيكي و بيولوژيكي دارد. مثل احساس سردي و گرمي و تشنگي و احساس خشم و ترس، افسردگي و نشاط ،كه اولاً حيوانات در داشتن آن با انسان تا اندازه‌اي مشترك اند. و ثانياً با ترشحات غدد درون ريز و يا تزريق موادي خاص يا تحريكات عصبي و برخورد يا دريافت صحنه هايي خاص و ادراكات حسي خاصي به وجود مي‌آيد.
ثالثاً بروز احساسات ، غيرارادي و يا نيمه ارادي است. مثل احساس شهوت يا احساس‌خشم ناشي از برخورد فيزيكي يا درد و يا احساس افسردگي ناشي از تغييرات‌بيولوژيكي انسان وحيوان. اما اسلام، علاوه بر تأييد موارد فوق ، نوع ديگري از ادراكات انساني را مطرح مي‌فرمايد كه ريشه معرفتي دارد به نام عواطف عالي انساني كه خاص حيات انساني است. عقل ارزشي به حقايق و زيباييها و ارزشها و يقينيات به شدت جاذبه دارد. جذبه ها و تمايلي كه عقل ارزشي به اينها نشان مي دهد و در قلب روحاني ايجاد مي كند، عاطفه نام دارد. مانند عاطفه فداكاري و ايثار، عاطفه شجاعت يا عاطفه عشق الهي. اينگونه عواطف، فقط ريشه معرفتي دارد.
انسان اولاً بر اين عاطفه خود آگاهي دارد و ثانياً بروز اين نوع عاطفه در رفتار انسان، ارادي است و ثالثاً بر اثر آگاهي و معرفت بر مطلبي خاص به وجود مي‌آيد مثل عاطفه زيبادوستي( صنوبری ، 1390) .
آیات و روایات بسیاری در باب محبّت، موّدت، ترّحم، رحمت، لطف، رأفت، عفو، خشوع، انکسار، غفران، الفت، اخّوت، شفقت، رفاقت، احسان، حلم، رغبت، شکر، فرحت، اشتیاق، رضایت، سرور و بکاء وجود دارد که تماماً شقوق و تجلیّات عاطفه است که در عین حال ، تماماً ریشه معرفتی دارد و متفاوت از احساس و احساسات است که ریشه غریزی ، حیوانی و بیولوژیکی دارد . نقش عاطفه آن اندازه در کسب معرفت و نور ، شعور و یقین ، بصیرت و تقرّب الی اللّه زیاد است که از قول معصوم ( ع ) روایت شده است : « عاطفه کلید اصلی برای باز کردن و ورود به خانه دل است » . بنابراین در تعلیم وتربیت اسلامی ، یکی از اساسی ترین محورها ، تربیت و پرورش عواطف است ( زاهدی ، 1385 ) .
ادامه دارد ...
