بنا به نظر بالبی (1969/1982) پاسخهای متفاوت مراقبین به تقاضاهای مجاورت و نگهداری افراد نه تنها اثر خود را در عملکرد سیستم دلبستگی در تعاملات خاص و کوتاه مدت نشان می دهد

پیشینه داخلی و خارجی:
دارد
منابع فارسی:
دارد
منابع لاتین:
دارد
نوع فایل:
Word قابل ویرایش
تعداد صفحه:
78

بنا به نظر بالبی (1969/1982) پاسخهای متفاوت مراقبین به تقاضاهای مجاورت و نگهداری افراد نه تنها اثر خود را در عملکرد سیستم دلبستگی در تعاملات خاص و کوتاه مدت نشان می دهد بلکه به تدریج تغییرات پایدار و فراگیری را در کارکرد سیستم دلبستگی بوجود می آورد. به عقیده بالبی (1973) این اثرات طولانی مدت بر اساس شبکه تداعی بلندمدت حافظه که از بازنمایی های ذهنی تعاملات مهم با نگاره های دلبستگی ایجاد و ذخیره می شود، قابل توجیه است. این دانش ذخیره شده، که به شکل مدل های کارکردی یا مدل های بازنمایی در می آیند (بالبی، 1969/1982، 1973)، این امکان را برای فرد بوجود می آورد که تعاملات آینده خود را با نگاره های دلبستگی پیش بینی کند و تلاش های جستجوی مجاورت خود را بدون تفکر مجدد به آنها تنظیم سازد. تعاملات مکرر دلبستگی بازنمایی های ذهنی ثابتی از خود، نگاره های دلبستگی و روابط در ذهن فرد ایجاد می کند.

مفهوم مدلهای کارکردی بیشتر مورد توجه روانشناسی اجتماعی بوده است، زیرا به مفاهیمی همچون نسخه های شناختی و طرحواره های اجتماعی در روانشناسی اجتماعی شبیه است. مفاهیمی که از برنامه های کامپیوتری دیجیتال و ماشین های سایبری الهام گرفته شده و به نظر می رسد که به شناخت سرد تمایل دارد، اما این مفاهیم آرام آرام توسط نظریه پردازان به شناخت داغ منتقل شدند (کاندا، 2002).

بالبی همچنین مدلهای کارکردی را به عنوان ساختارهای عاطفی-شناختی در نظر گرفته است، که شامل خاطرات عاطفی است و به انتظارات و ارزیابی هایی که هیجان ها را فراهم می خوانند، بسیار کمک می کند (شیور و همکاران، 1996). این مدلها شامل خاطرات رویدادی زندگی نامه فرد (خاطرات عینی از تعاملهای خاص با نگاره های دلبستگی)، اعتقادات و دیدگاههای مربوط به خود و روابط با نگاره های دلبستگی، دانش بیانگر عمومی در مورد روابط دلبستگی و تعاملات (مثلاً اعتقاد راجب عشق رمانتیک که در فیلمها به تصویر کشیده می شود، در زندگی واقعی وجود ندارد)، دانش روندی در مورد چگونگی تنظیم هیجانها و رفتار مناسب در روابط نزدیک (کولینز و رید، 1994) می باشد.

از نظر مین و همکاران (1985)، مدلهای کارکردی اولیه، خاطرات کودک را از خود و تعاملاتش در طی تلاش برای به دست آوردن امنیت سازماندهی می کند و همچنین نتایج به دست آمده را که شامل پیروزی و شکست در خصوص راهبرد اولیه دلبستگی (جستجوی مجاورت) است، شامل می شود. به این صورت، کودک می تواند مدلهای کارکردی برای موفقیت در جستجوی مجاورت یا بیش فعال سازی و غیرفعال سازی سیستم دلبستگی ایجاد کند. هر مدل شامل حافظه رویدادی از تعاملات، دانش بیانگر در مورد پاسخهای نگاره دلبستگی، کارآمدی عملکرد خود فرد و دانش روندی شامل راههای مؤثر در برخورد با این موقعیت ها و همچنین منابع مختلف برخورد با پریشانی ها می باشد.

مدلهای کارکردی رفتار، شناخت و احساس را رهبری می کنند، اما در عین حال می توانند در نحوه کدگذاری شناختی، تغییر و ذخیره اطلاعات و تعامل با نگاره های دلبستگی سوگیری ایجاد کنند. به علت این سوگیری ها، مدلهای کارکردی خود و دیگران، تنها بخشی از نوع تعاملات خود و دیگران را بصورت واقعی نشان می دهد چون بخش دیگر سوگیری است. این سوگیری های ذهنی در نتیجه راهبردهای دفاعی دلبستگی روی می دهد (دفاعها شامل خارج کردن اطلاعات دردناک از حوزه هشیاری هستند) (شیور و مکالینسر، 2007).

علاوه بر تعامل با والدین بی ثبات هیجانی، سرد و غیرپاسخگو که دلبستگی ناایمن به وجود می آورند (اینزورث و همکاران، 1978)، بالبی بر این عقیده است که دلایل مختلفی برای به وجود آمدن دفاعها وجود دارد که عبارتند از: الف) در بعضی حالات، والدین نمی خواهند فرزندشان راجع به رویدادی چیزی بداند، به خاطربیاورد یا از آن صحبت کند، درحالی که کودک شاهد آن رویداد بوده است. ب) فرزندان گاهی شاهد رویدادی هستند (مثل خشم والدین) که برای آنها از نظر هیجانی بسیار دردناک است یا در فکر کردن به آنها دچار مشکل می شوند. ج) کودکان ممکن است کاری انجام دهند یا به کاری فکر کنند که از آن احساس شرم کنند. در این حالات، دفاعها از فرد، در مقابل احساس درد محافظت می کنند.

با توجه به تفاوت در تاریخچه روابط، مدلهای کارکردی مسلط در هر فرد متفاوت است. بنابراین هر فرد دارای مدلهای ایمن، بیش فعال سازی یا غیرفعال سازی است و گاهی به روابطش بصورت ایمن و گاهی بصورت کمتر ایمن یعنی شبیه به بیش فعال سازی یا غیرفعال سازی تفکر می کند. شبکه های معنایی که در مدلهای کارکردی دلبستگی وجود دارد، تمام ویژگیهای هر شبکه شناختی را داراست (مانند تمایزبخشی، ادغام یا یکپارچه سازی و انسجام بین مدلهای مختلف) (کولینز و رید، 1994).

علاوه بر این، هر مدل کارکردی درون شبکه از نظر دسترسی پذیری متفاوت است (راحتی در فعال شدن و استفاده از آن به عنوان راهنما در تعامل اجتماعی خاص). مانند دیگر بازنمایی های ذهنی، قدرت یا دسترسی پذیری هر مدل بوسیله میزان تجربه زیربنایی مدل، تعداد کاربرد آن در گذشته و فشردگی ارتباط مدل با مدلهای کارکردی دیگر مشخص می شود (بالدوین ، 1992؛ کولینز و رید، 1994؛ شیور و همکاران، 1996). در سطح عمومی، مدلی که تعامل با مهمترین نگاره های دلبستگی (والدین یا همسر) را داراست بالاترین دسترسی پذیری را دارد و بیشترین اثر را بر کارکرد سیستم دلبستگی در روابط در کل دوران زندگی می گذارد.

علاوه بر تاریخچه تعاملات مربوط به دلبستگی هر فرد، صفات موقعیت کنونی نیز می تواند به فعال سازی یک مدل کمک کند. علاوه بر این انگیزه های فعلی شخص و یا خلق کنونی نیز می تواند بر فعال سازی مدل اثر داشته باشد (شیور و همکاران، 1996). بنا به نظریه دلبستگی، مدل کارکردی که بصورت مزمن در دسترس است، مهمترین فرایند روانشناختی است که اثرات طولانی مدت و مداومی را بر کارکرد شخصیت در تعاملات دلبستگی در طی نوزادی، کودکی و بزرگسالی داراست (بالبی، 1973؛ واترز، مریک ، تریبوکس ، کروول و آلبرشیم ، 2000). بنابراین آنچه که با بازنمایی های تعاملات خاص با مراقبین اولیه در طی کودکی آغاز می شود بصورت ویژگیهای هسته ای شخصیت درآمده و در موقعیت های اجتماعی جدید و روابط به کار می رود و کارکرد سیستم دلبستگی در بزرگسالی را شکل می دهد (بالبی، 1979).

این در حالی است که مطالعات گوناگون حاکی از آن هستند که افراد بر اساس تجربه های که به نگاره های دلبستگی شان داشته اند، مدلهای کارکردی متفاوتی ازخود و دیگران می سازند. بدین شکل که افراد دارای اضطراب دلبستگی بالا بدلیل پاسخهای غیرمنسجم والدین یا نگاره های دلبستگی شان به رفتارهای آنها، در مورد توانایی خودشان جهت جلب حمایت و توجه تردید می کنند و در نتیجه مدل کارکردی منفی از خود می سازند (از جمله پیتروموناکو و فلدمن بارت، 2000).

در حالی که برخورد با والدین طرد کننده و غیرپاسخگو در اغراد دارای اجتناب دلبستگی، منجر به ساخت مدلهای کارکردی ضعیف از دیگران می شود (وی و همکاران، 2005). در مطالعه حاضر خود کارآمدی اجتماعی به عنوان شاخص تجلی گر مدل کارکردی درونی از خود و خودافشاسازی به عنوان شاخص نمایان کننده مدل کارکردی درونی از دیگران لحاظ گردیده است.