به تعدادی از انجمنها، مراکز و بنیادهای خواندن در ذیل اشاره شده است:
- مرکز مهارتهای خواندن و مطالعه : یک مرکز دانشگاهی و همچنین یک بخش ارائهدهنده سرویس از گروه مشاوره، آموزش و پرورش ویژه و روانشناسی مدرسه در کالج آموزش و پرورش دانشگاه در Youngstow ایالت اوهایو امریکا است.
وظایف کارکنان، معلمان و مربیان در مرکز مهارتهای خواندن و مطالعه عبارتاست از: ارائه انواع استراتژی برای بهبود خواندن و تحصیل؛ تشویق دانشجویان به انتخاب روش مطالعه مناسب برای نیازهای خود؛ کمک به دانشجویان برای دستیابی به مهارتهای خواندن برای افزایش بازدهی آنها در زمان مطالعه؛ کمک به دانشجویان برای بهبود عملکردشان در کلاسهای دانشگاهی. خدماتی که این مرکز انجام میدهد شامل: ارائه کارگاههای آموزشی در طول ترم؛ کمک آزمونهای استاندارد؛ ارائه روشهای ارزشیابی حرفهای؛ تدریس خصوصی به یک فرد توسط یک معلم برای بهبود روشهای مطالعه میباشد (مرکز مهارتهای خواندن و مطالعه دانشگاه یانگ استون، 2011).
- انجمن بینالمللی خواندن : در سال ۱۹۵۶ به عنوان سازمانی غیرانتفاعی و تخصصی آغاز به کار کرد. دفتر مرکزی این انجمن در امریکا قرار دارد. این انجمن، به همهافرادی که در زمینه آموزش خواندن فعالیت میکنند، خدمات میدهد.اعضا این سازمان خود را وقف ترویج و پشتیبانی از برنامههای سوادآموزی از راه بهسازی کیفیت آموزش خواندن، گسترش پژوهش و اطلاعات درباره خواندن و تشویق عادت خواندن برای همه عمر کردهاند.سازمان IRA پنج برنامه را در دستور کار خود دارد. این سازمان از اصلاحات در مسائل آموزشی، برنامهریزی آموزشی و سیاستگذاریهای آموزشی در راستای علاقهمندیهای دانشجویان و آموزگاران در سطح منطقهای، ملی و جهانی حمایت میکند.سازمانهای وابسته IRA در سراسر جهان ارتباط و همکاری میان کارشناسان را پشتیبانی میکند. کنفرانسها و نشستها، نشریههای تخصصی و بیش از ۱۵۰ عنوان کتاب و دیگر منابع چاپی، اطلاعات اعضای سازمان را ارتقا میبخشد. ماهنامه"خواندن در جهان امروز" اعضای سازمان را در جریان آخرین خبرهای مربوط به خواندن و فعالیتهای IRA قرار میدهد. سازمان IRA از طریق شوراها و سازمانهای وابسته خود با بیش از ۳۰۰ هزار کارشناس در ۹۹ کشور ارتباط دارد (IRA ، 1956).
- نهاد سون استوریز : به معنی هفت داستان، سازمانی است که خواندن و تجربه لذت از آن را در میان کودکان و نوجوانان انگلیسی ترویج میکند. سون استوریز، در سال ۲۰۰۵ راهاندازی شده و دارای یک مجموعه ملی از دستنوشتهها و تصویرسازیهای پدیدآورندگان برجسته ادبیات کودکان بریتانیا است. اساس فعالیت این نهادبر برپایی نمایشگاه از دستنوشتههای نویسندگان مطرح کشور در مدرسهها و یا جاهای دیگر است. شورای هنر انگلستان و شورای شهر نیوکاسل پشتیبانان این نهاد هستند و بخش دیگر هزینهها را هم اهداکنندگان داوطلب تامین میکنند.Hook into Books، نام پروژه ارائه کتاب این نهاد است. بستههای کتاب برای گروههای سنی مختلف از نوزادان تا نوجوانان در این نهاد تهیه شده است. این بستهها سه بار در سال و براساس درخواست فرستاده میشوند. کارشناسان موسسه هم همیشه آماده پاسخگویی به پرسشهای مدرسهها و خانوادهها هستند تا بهترین کتابها در اختیار کودکان قرار بگیرد. فروشگاه کتاب نهاد هم میکوشد تا بهترین و به روزترینکتابهای کودکان و نوجوانان را به علاقهمندان ارائهکند (نهاد سون استوریز،2005).
- بنیاد خواندن هلند : در سال ۱۹۸۸ از سوی "انجمن فروشندگان کتاب هلند"، "انجمن ناشران هلند" و "انجمن کتابخانه ملی" هلند بنیانگذاری شد.گردانندگان این بنیاد میکوشند تا ساکنان هلند چه آنها که به زبان هلندی سخن میگویند و چه کسانی که زبان فریزی (دومین زبان رسمی هلند) را به کار میبرند، لذت خواندن را هر چه بیشتر احساس کنند. بنیاد خواندن هلند را میتوان هماهنگکننده و مدیر فعالیتهای ترویج خواندن در هلند دانست. این بنیاد فعالیتهای ترویج خواندن در کشور را با یکدیگر هماهنگ میکند و آنها را در ارتباط با هم قرار میدهد، از نوآوریها و گسترش روشها، ابزار و پژوهشهای علمی درباره ترویج خواندن پشتیبانی میکند و به پیشبرد آنها کمک میکند. در بنیاد خواندن، اولویت با افراد زیر ۱۸ سال است. این بنیاد، از سازمانها و موسسههای دولتی و غیردولتی به شکل گسترده پشتبانی میکند و افراد متخصص را به سازمانهای مرتبط معرفی میکند. بنیاد خواندن، سازماندهی برنامههای تبلیغاتی برای تشویق مردم به کتابخوانی را نیز بر عهده دارد (Lezen، 1988).
- بنیاد خواندن آلمان : در سال ۱۹۸۸ بنیانگذاری شد. بنیاد خواندن، خود را مکانی میداند برای ایجاد راهها و روشهای تازه و جالب برای ترویج خواندن. بنیاد خواندن، یک نهاد عملگرا است و پروژهها و برنامههای گوناگونی برای تشویق به خواندن در سراسر آلمان برپا میکند. هزینههای بنیاد خواندن و پروژههای آن را پشتیبانان و همکاران بنیاد در اجرای پروژههای مختلف تامین میکنند. بخش اصلی پشتیبانان مالی بنیاد خواندن بخش خصوصی و در بخش اندکی از آن دولت آلمان است. یک بخش مهم از فعالیتهای بنیاد خواندن، بلندخوانی و قصهگویی به کودکان در خانواده، مهدکودک و مراکز نگهداری کودکان پیشدبستانی است. مخاطبان این پروژه، پدر و مادرها و آموزگاران هستند. بنیاد خواندن، برای مسئله خواندن با کودکان پیشدبستانی اهمیت بسیاری در نظر دارد. زیرا، دستاندرکاران بنیاد بر این باورند که عادت به خواندن در تمام دوران عمر و بردن کتاب و خواندن به درون خانواده، باید از هنگامی که کودکان بسیار کوچک هستند شکل بگیرد. تمرکز دیگر بنیاد خواندن بر تهیه راهنماهایی برای آموزگاران است. این بنیاد، همچنین پیشنهادهایی برای روشهای جالب آموزش به آموزگاران ارائه میکند. بنیاد خواندن به عنوان یک نهاد مهم ترویج خواندن در آلمان به شمار میرود. این بنیاد، تاکنون پروژههای گوناگونی اجرا کرده و در دست اجرا دارد (Stiftung Lesen، 1988).
- موسسه سوییسی رسانههای کودکان و نوجوانان : تحقیق و مستندسازی در زمینه رسانههای مربوط به کودکان و نوجوانان و همچنین ترویج کتاب خواندن مهمترین فعالیت موسسه سوییسی رسانههای کودکان و نوجواناناست.این موسسه در ژانویه سال ۲۰۰۲ و با ترکیب دو موسسه و موسسه Schweizerischer Bundfür Jugendliteratur تاسیس شد.موسسه سوییسی رسانههای کودکان و نوجوانان دارای کتابخانهایی با ۴۵۰۰ جلد کتاب است و مجموعه بینالمللی کتاب کودکان از الیزابت والدمن و بتینا هورلیمان را در برمیگیرد (SIKJM، 2002).
- بوکتراست : یک بنیاد خیریه مستقل در بریتانیا است که لذت خواندن را برای همه مردم از هر سن و فرهنگ به ارمغان میآورد.هر سال، در بنیاد بوکتراست تقریبا ۳/۵ میلیون بسته کتاب برای مردم فرستاده میشود. نزدیک به دو میلیون بسته کتاب برای مردم انگلستان، ۷۰ هزار بسته برای ساکنان ولز و ۷۵ هزار بسته به شمال ایرلند. بوکتراست در فرستادن بستههای کتاب رایگان به خانهها و برای کودکان در بریتانیا پیشگام است. هدف بوکتراست از فرستادن کتاب به خانهها، تشویق به خواندن کودکانی است که به خاطر ندانستن زبان انگلیسی، اشکال در مهارت خواندن، مشکلات فرهنگی، معلولیت و یا به هر دلیل دیگری به کتابهای خوب دسترسی ندارند. برای کودکان زیر پنج سال با نیازهای ویژه هم، بسته کتابهای مناسبسازی شده فرستاده میشود. بوکتراست در برقراری ارتباط با خانوادهها و جامعه فرهنگی بریتانیا بسیار موفق عمل میکند و ناشران، پدیدآورندگان و آموزشگاههای بسیاری را با خود همراه و همکار کرده است. ارتباط بوکتراست با مخاطبانش با استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی و وبلاگها پیوند بین آنها را محکمتر کرده است. در بوکتراست تلاش میشود تا برای خانوادههایی که به زبانهای دیگر سخن میگویند هم خدمات ارائه شود تا آنها به خاطر بیگانگی با زبان انگلیسی از لذت خواندن محروم نشوند (BookTrust، 1921 ).
- بنیاد کتابخانه کودکان اوسو : یک بنیاد خیریه کانادایی است که میکوشد تا کودکان و بزرگسالان را به خواندن و سوادآموزی تشویق کند.اوسو، در سال ۱۹۹۱ در غنا، کشور کوچکی در ساحل خلیج گینه در غرب آفریقا پایهگذاری شد. در آغاز، بنیاد کتابخانه اوسو، به جمعآوری کمکهای مالی برای ساختن و تجهیز ۵ کتابخانه عمومی بزرگ در مناطق فقیر "آکرا" پایتخت کشور و یک کتابخانه در یک روستای ساحلی ماهیگیری در نزدیکی پایتخت دست زد.بنیاد اوسو، تاکنون بیشتر از ۱۵۰ کتابخانه کوچکتر هم در مدرسهها و روستاهای غنا تاسیس کرده است. هدف گردانندگان اوسو، آشنا کردن کودکان با لذت خواندن و پرورش خودباوری در وجود آنها است. آنها امیدوارند کودکان را از زمانی که بسیار کوچکند با کتاب آشنا کنند و نگرش خوبی نسبت به آینده در وجود آنها بپرورانند. کتابخانههای بنیاد اوسو، تنها میزبان کودکان مشتاق خواندن و یادگیری نیست بلکه بزرگسالانی که هرگز فرصتی برای آموختن و خواندن نیافتهاند، نیز به این کتابخانهها سرمیزنند و با یاری کتابداران آموزشدیده آنها، گامی به سوی آینده روشن برمیدارند.بنیاد کتابخانه اوسو در سال ۲۰۱۰ جایزه ترویج خواندن آساهی را از دفتر بینالمللی کتاب برای نسل جوان دریافت کرد (OCLF، 1991).
- بنیاد خواندن بلژیک : بنیادی غیرانتفاعی است که در فلاندرز بلژیک فعالیت میکند.بودجه این بنیاد از سوی وزارت فرهنگ بلژیک تامین میشود و رسالت آن تشویق به خواندندرمنطقه فلاندرز است.بنیاد خواندن برای دستیابی به این هدف، طرحهای گوناگون پژوهشی درباره خواندن و ترویج کتابخوانی را با همکاری نهادهای ملی و بینالمللی در شبکههای فرهنگی، اجتماعی و آموزشی به اجرا درمیآورد. یکی از مهمترین بخشهای "بنیاد خواندن" مرکز ملی ادبیات کودکان است که شاخه ملی دفتر بینالمللی کتاب برای نسل جوان در بلژیک _ بخش زبان فلاندری است.دو سال پیش "بنیاد خواندن" با الهام از پروژه بوکاستارت در انگلستان، پروژه یا طرح "کتاب نوزاد" در فلاندرز را آغاز کرد (Stichting Lezen، 1988).
- بنیاد ترویج خواندن فوندالکتورا : بنیادی غیرانتفاعی در کلمبیاست که هدف آن ترویج کتاب و خواندن، به ویژه ترویج عادت کتابخوانی در میان کودکان و جوانان کلمبیایی و بالا بردن کیفیت کتابها برای این گروه سنی است.در ادامه کار "انجمن کتاب کودکان و نوجوانان کلمبیا "، بنیاد ترویج خواندن" با حمایت ناشران و شرکتهای چاپ و گرافیک در سال ۱۹۹۰ در بوگوتا آغاز به کار کرد."بنیاد ترویج خواندن" دورهها و کارگاههای آموزشی در زمینه تولید کتاب کودک، پژوهش دربارهادبیات کودکان و عادت کتابخوانی ترتیب میدهد. این سازمان یک مرکز اسناد نیز تاسیس کردهاست که انتشارات گوناگون را ویرایش میکند.از دیگر کارهای این بنیاد، اهدای جایزه ملی به بهترین پروژه در گستره ترویج خواندن و جایزهاستعدادهای تازه است.این جوایز برای تشویق نویسندگان و تصویرگران کتاب کودکان در نظر گرفته شدهاند.
"بنیاد ترویج خواندن" با همکاری انتشارات نورما، جایزه سالانه بنیاد نورما را نیز به یک نویسنده آمریکای لاتینی اهدا میکند. یکی از فعالیتهای ارزشمند این بنیاد، اجرای پروژه "خواندن چه لذت بخش است" بوده که با پشتیبانی دولت کلمبیا در سالهای ۱۹۹۱ تا ۱۹۹۴ به اجرا درآمد و جایزه آساهی را در سال ۱۹۹۵از آن خود کرد. از دیگر پروژههای این بنیاد، راهاندازی کتابخانههای سیار برای جمعیتهای شهری و تاسیس"باشگاههای کتابخوانی در مدارس" است."بنیاد ترویج خواندن" هر دو سال یکبار در کلمبیا کنفرانس ترویج خواندن برگزار میکند این بنیاد که شعبه کلمبیایی دفتر بین المللی برای نسل جوان نیز هست در سال ۲۰۰۰ برگزاری بیست و هفتمین کنگره IBBYرا در کارناهنادایندیاس به عهده داشت که موضوع آن "دنیای جدید برای یک دنیای جدید" بود.نقش بنیاد ترویج خواندن در زمینه خواندن و سوادآموزی در جامعهای که کارتلهای مواد مخدر فعال هستند و خشونت را ترویج میکنند، ستودنی است (Fundalectura، 1990).
- بخوان : نام سازمانی است آموزشی وغیردولتی که در سال ۱۹۷۹ از سوی بخش خصوصی و خیرین در آفریقای جنوبی بنیانگذاری شد. هدف سازمان آموزشی "بخوان" یاری رساندن به مردم آفریقایجنوبی برای گسترش مهارتهای خواندن، نوشتن، یادگیری، دسترسی به اطلاعات و مهارتهای ارتباطی است تا آنها را به دانشآموزان مادامالعمر و مستقل تبدیل کند. "بخوان" به تفاوتهای فرهنگی و چندفرهنگی بودن جامعه آفریقایجنوبی حساس است و آن را ترویج میکند.سازمان "بخوان" برای دستیابی به اهداف خود از "برنامه سوادآموزی متوازن" برای تولید کتاب و آموزش آموزگاران بهره میگیرد. این برنامه، روشی است برای سوادآموزی که بر پایه کتابهای برگزیده ودرجهبندی شده، استوار است. ارزشیابیها نشان داده است که سطح یادگیری دانشآموزان در مدرسههایی که این برنامه در آنها اجرا شده است، یک تا دو سال بالاتر است.
همه مهارتهای زبانآموزی شامل: گوش کردن، سخن گفتن، خواندن، نوشتن، تفکر و استفاده از زبان (واژهها) برای یادگیری پیوسته و معنادار، روزانه به کار گرفته میشوند. در این برنامه، دانشآموزان خواندن واژههایی با بسامد بالا را، با دیدن مداوم واژهها میآموزند و دایره واژگان خود را از خلال متنهای معنادار گسترش میدهند. این برنامه، ازهر دو گروه کتابهای داستانی و غیرداستانی استفاده میکند و مهارتهای دستیابی به اطلاعات به شکل روشمند را آموزش میدهد.سازمان "بخوان" برای تامین مواد آموزشی خود، شرکت انتشاراتی "Reading Matters" را بنیاد گذاشت. "Reading Matters"، ابزار آموزشیای را که از سوی کارشناسان سازمان "بخوان" طراحی و پیشنهاد میشود، عرضه میکند. این شرکت در تامین مواد وخدماتی که به مدارس آفریقای جنوبی ارائه میدهد، از نظر کارشناسان، تجربهها و پژوهشهای میدانی سازمان "بخوان" بهره میگیرد (READ، 1979).
- خانه کتابدار کودک و نوجوان: یک نهاد فرهنگی است، با ساختار اداری مستقل، زیر نظرشورای کتاب کودک که در تاریخ ۱۴ اسفند ۱۳۸۳ افتتاح شد.با توجه به نیازهای جامعه ایران برای گسترش فرهنگ خواندن به قصد تعمیق دانش و بینش. خانه کتابدار، هدف اصلی خود را گسترش فرهنگ خواندن (خواندن، دیدن، شنیدن، لمس کردن) بین گروههای سنی کودک و نوجوان (صفر تا شانزده سال) و تربیت کتابداران و مروجان به قصد ترویج خواندن میداند.
هدفهای این نهاد عبارتند از: ایجاد کتابخانه کودک و نوجوان و کتابخانه تخصصی و مرکز اطلاع رسانی با هدف ترویج خواندن، مشاوره و مشارکت با خانوادهها، مراکز آموزشی، پژوهشی، فرهنگی، هنری، رسانهای، اقتصادی و صنعتی برای گسترش فرهنگ کتابخوانی، طراحی، مشاوره و ساماندهی کتابخانههای الگوی کودک محور به قصد ترویج کتابخوانی بین کودکان و نوجوانان، مشاوره و مشارکت درزمینه ترویج کتابخوانی بین کودکان و نوجوانان، برگزاری نشستهای فرهنگی و نمایشگاههای ویژه برای گسترش فرهنگ خواندن، برگزاری دورهها و کارگاههای آموزشی (حضوری، مکاتبهای، راه دور) در زمینه هنر خواندن، آشنایی با ادبیات کودکان و نوجوانان و تربیت کتابداران و مروجان کتابخوانی، انجام پژوهشهای کاربردی در زمینه هنر خواندن و کتابخانه و کتابداری کودکمحور، انجام فعالیتهای انتشاراتی ازهرنوع برای گسترش فرهنگ خواندن و همکاری با نهادهای فرهنگی و پژوهشی در داخل و خارج ازکشور در زمینه گسترش فرهنگ خواندن.
از دیگر فعالیتهای خانه کتابدار همکاری در پروژه کتابک: پنچرهای به جهان خواندن است. این پروژه از سوی موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان، شورای کتاب کودک وخانه کتابدار انجام میشود (خانه کتابدار کودک و نوجوان، 1383).