پیشینه داخلی
قرهباغی(1387) پژوهشی با عنوان بررسی خودارزیابی دبیران دبیرستان دولتی، غیرانتفاعی و استعدادهای درخشان ناحیه چهار اهواز و مقایسه آن با ارزیابی دانش آموزان همان مراکز از دبیران انجام داد؛ که از بین 667 دبیر و 6608 دانشآموز تعداد 126 دبیر و 478 دانشآموز مورد ارزیابی قرار گرفت نتایج نشان داد که بین ارزیابی دبیران از خود با ارزیابی دانش آموزان از دبیران تفاوت معنیداری وجود دارد.
مهری نژاد و شریفی(1384) پژوهشی با موضوع بررسی اثربخشی تدریس به شیوه حل مسئله و ارزشیابی براساس شاخصهای پژوهشگرانه در پرورش روحیه پژوهشگری دانش آموزان پایه چهارم ابتدایی انجام دادند که طی آن 68 دانشآموز پایه چهارم ابتدایی از دو مدرسه موردبررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تدریس به شیوه حل مسأله گذشته از همراه شدن با ارزشیابی براساس شاخصهای پژوهشگرانه یا بدون آن نسبت به شیوه تدریس سنتی در پرورش روحیه پژوهشگری با احتمال 99/0 کارآمدتر است.
محدثی و همکاران (1390) پژوهشی با عنوان بررسی مقایسهای شاخصهای تدریس اثربخش از دیدگاه اعضا هیأت علمی و دانشجویان در دانشگاه علوم پزشکی ارومیه انجام دادند. در این تحقیق 284 نفر از دانشجویان سال آخر و 79 نفر از اساتید دانشگاه مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافتهها نشان داد که از دیدگاه اساتید حیطه روش تدریس و از دیدگاه دانشجویان حیطه توانایی در ایجاد ارتباط و مشاوره مهمترین حیطههای تأثیرگذار براثربخشی تدریس است.
همچنین اساتید دانشگاه از دیدگاه معلم- محوری بهجای دانشجو محوری استفاده مینمایند که دانشجویان انتظار دارند در محوریت فرآیند یادگیری قرارگرفته و استقلال و خود راهبری آنان در یادگیری حفظ گردد. عندلیب و احمدی (1386) درصدد بودند تا نشانههای تدریس اثربخش را در 6 مؤلفه 1. طراحی تدریس 2. اجرای آموزش 3. مدیریت کلاس درس 4. روابط انسانی 6. ارزشیابی ویژگیهای مطلوب شخصیتی از عملکرد تدریس اعضای هیأت علمی دانشگاه آزاد واحد خوراسگان (اصفهان) مورد ارزیابی قرار گرفت نتایج نشان داد تدریس استادان در حیطههای موردمطالعه کاملاً اثربخش بوده است.
شریفیان و همکاران (1384) در پژوهش با عنوان تبیین نشانگرهای تدریس اثربخش در دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی و میزان تحقق آن در دانشگاه اصفهان انجام دادهاند در این تحقیق نشانگرهای تدریس اثربخش در 5 مقوله طراحی، تدوین درس، ارائه درس، مدیریت کلاس، روابط انسانی و ارزشیابی عملکرد تحصیلی دانشجویان موردبررسی قرار گرفت یافتههای تحقیق نشان داد عملکرد اعضای هیأت علمی برحسب سابقه تدریس متفاوت بوده و اساتید دارای سابقه تدریس 10-1 سال نسبت به اساتید دارای سابقه 20-11 سال عملکرد بهتری داشتهاند. آراسته و محمودی راد (1382) در پژوهشی دیگر تحت عنوان آموزش اثربخش: رویکردی براساس ارزیابی تدریس توسط دانشجویان در 6 دانشگاه و دانشکده پرستاری صورت گرفت.
نتایج بهدستآمده نشان میدهند از میان متغیرهای موردمطالعه چهار عامل ارائه درس، سازماندهی، ارزیابی و مهارتهای تحقیق بر آموزش اثربخش تأثیر میگذارند. ظهور (1382) در پژوهشی که بهمنظور تعیین مهمترین شاخصهای تدریس اثربخش از دیدگاه دانشجویان علوم پزشکی شهر کرمان انجام گرفت، در این تحقیق تعداد 350 نفر دانشجو بهصورت تصادفی انتخاب و موردمطالعه قرار گرفتند. شاخصهای تدریس اثربخش از دیدگاه دانشجویان در چهار جنبه دانشپژوهی، روش تدریس، قدرت ایجاد ارتباط و شخصیت فردی طراحی و موردبررسی قرار گرفت نتایج نشان داد که از دیدگاه دانشجویان جنبههای تدریس، قدرت ارتباط، دانشپژوهی و شخصیت فردی به ترتیب مهمترین جنبههای تدریس اثربخش شناخته شدند.
یعقوبی و پور مقدم (1391) پژوهشی با موضوع بررسی ویژگیهای تدریس اثربخش از دیدگاه دانشجویان دانشکده پرستاری، مامایی و پیراپزشکی لنگرود انجام دادند که طی آن 210 نفر از دانشجویان رشتههای پرستاری، مامایی، اتاق عمل و هوشبری، رادیولوژی و علوم آزمایشگاهی موردبررسی قرار گرفتند نتایج نشان داد که از دیدگاه دانشجویان عوامل مؤثر براثربخشی تدریس اساتید به ترتیب اولویت عبارتاند از: روش تدریس (50 درصد)، دانشپژوهی، قدرت ارتباط (61 درصد) و خصوصیات فردی (46 درصد) است که قدرت برقراری ارتباط مدرس از دیدگاه دانشجویان موردپژوهش بیشترین تأثیر در اثربخشی تدریس را دارد.
عسکری ومحجوب مؤدب (1388) پژوهشی با عنوان مقایسه ویژگیهای تدریس اثربخش از دیدگاه مدرس و دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی گیلان انجام دادند. در این تحقیق 90 مدرس و 200 دانشجو مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافتهها نشان داد از دیدگاه اساتید دانشپژوهی و از دیدگاه دانشجویان قدرت ارتباط مهمترین حیطههای تأثیرگذاری براثربخشی تدریس است.
میر محمدی میبدی و همکاران (1391) پژوهشی با موضوع بررسی ویژگیهای تدریس اثربخش از دیدگاه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد انجام دادند که طی آن 256 نفر از دانشجویان علوم پزشکی یزد موردبررسی قرار گرفتند نتایج نشان داد از دیدگاه دانشجویان مهمترین ویژگیهای تدریس اثربخش به ترتیب تسلط بر موضوع، لحن و کلامی احترامآمیز، حفظ شخصیت دانشجو و احترام به او بود.
وهابی (1385) در بررسی ویژگیهای یک استاد خوب از دیدگاه دانشجویان، علاقه به استاد، احترام به دانشجویان، ویژگیهای شخصی و ارتباط بین فردی را ازجمله ویژگیهای مهم در اثربخشی تدریس یک استاد خوب بیان کرده است.