هدف اصلی ایجاد سلامت روانی، پیشگیری و ایجاد محیط فردی و اجتماعی سالم است. چون سلامت روانی هم افراد اجتماع را به صورت فردی و هم به صورت دسته جمعی در بر میگیرد. لذا اصل كلی در سلامت روانی، سالم سازی محیط فردی و اجتماعی است و برای نیل به این منظور این اصول باید به كار برده شوند:
1) اعتماد به نفس داشتن و احترام به شخصیت خود و دیگران: یکی از شرایط اصولی بهداشت روانی احترام به شخص خود است و اینکه فرد خود را دوست بدارد و به عکس، یکی از علائم بارز غیرعادی بودن، تنفر از خویش است. اصول بهداشت روانی مبتنی بر تقویت افراد است، نه تخریب شخصیت آنها، بر اساس این اصول باید نسبت به دیگران اغماض و بردباری داشت و به عوض تنبیه، تشویق را پیش بینی کرد و خلاصه اینکه، برای شخصیت افراد احترام قائل شد؛
2) شناختن قدرت، شایستگیها، محدودیتها در خود و دیگران: یکی از اصول مهم بهداشت روانی، روبرو شدن مستقیم با واقعی زندگی است. برای رسیدن به این مقصود، نه تنها لازم است که عوامل خارجی را شاخته و بپذیریم، بلکه ضروری است تا شخصیت خود را آن طور که واقعاً هست قبول نماییم؛
3) دانستن و آشنایی به این كه رفتار انسان معلول عوامل و تابع تمامیت وجود او است: رفتار بشر تمامیت وجود اوست، بدین معنی که هر انسانی بر اثر ارتباط خصوصیات روانی و جسمیخود دست به انجام عمل میزند. هیچ رفتاری جداگانه و در خلا انجام نمیگیرد و هیچ عملی مستقل از سایر اعمال و خصوصیات موجود بروز نمیکند، مثلا ناراحتیهای جسمی، اختلالات روانی را باعث میشود و بالعکس، نارسائیهای روانی سبب بروز علائم جسمانی خواهد شد؛
4) شناسایی نیازها، غرایز و محركهایی كه سبب ایجاد رفتار و عمل فرد میگردد: بهداشت روانی مستلزم دانستن و ارزش دادن به احتیاجات اولیه افراد بشر است. بعضی از این احتیاجات جسمانی است، مانند نیاز به آب و غذا گروهی از آنها روانی میباشد مانند احتیاج به پیشرفت. بشر دائماً تحت تاثیر این نیازهاست و به نسبت محرومیت و یا ارضا آنها رفتار میکند، بنابراین زندگی او هیچ وقت در حالت سکون مطلق نیست، بلکه دائماً در کشمکش و تلاش برای به دست آوردن غذا، آب، مسکن و عشق به پیشرفت موقعیت اجتماعی و امنیت جسمیو روانی است. شخصی که این اصول را بداند و بپذیرد، واقع بینانه با مشکلات زندگی مقابله نموده و دارای سلامت روانی خواهد بود(پورسلطانی، 1382: 36).
تودور (1996) نیز هشت عنصر را برای بهداشت روانی و ارتقای آن ذکر کرده است این عناصر همان عواملی هستند که برای رشد فرد مورد توجه هستند. این عناصر عبارتند از: 1)مهارتهای مقابله ای، 2)مهارت تنش و استرس، 3) هویت و خود پنداره، 4) عزت نفس، 5) رشد خود، 6)خود مختاری، 7)تغییر و حرکت و 8) حمایت اجتماعی.