این عوامل به باورهای شناختی پنهان مانند خودکارآمدی و اضطراب بر می گردد (زیمرمن، 1989). برای مثال، حالات عاطفی فراگیران، یکی از عوامل شخصی است که بر استفاده از راهبردهای خودـ گردانی (راهبردهای فراشناختی، شناختی و انگیزشی) در یادگیری تأثیر می گذارد.
تعیین کننده های شخصی
این عوامل به باورهای شناختی پنهان مانند خودکارآمدی و اضطراب بر می گردد (زیمرمن، 1989). برای مثال، حالات عاطفی فراگیران، یکی از عوامل شخصی است که بر استفاده از راهبردهای خودـ گردانی (راهبردهای فراشناختی، شناختی و انگیزشی) در یادگیری تأثیر می گذارد. اضطراب می تواند مانع استفاده از فرایندهای فراشناختی، به ویژه فرایندهای کنترل رفتار شود. بنابراین، محیط آموزشی باید محیطی آرام و دور از رقابت های فشرده و اضطراب برای فراگیران فراهم آورند
تعیین کننده های رفتاری
نظارت بر خود، خودسنجی و خود واکنشی، آثار رفتاری تعیین کننده خودگردانی تلقی می شود. بدین ترتیب، مشاهده عملکرد شخص، اطلاعات مهمی در مورد چگونگی پیشرفت فرد به سوی اهداف به دست می دهد. نظارت برخود به دو صورت گزارش شفاهی یا کتبی و ثبت کمی کنش ها و واکنش-ها مهمی در مورد چگونگی پیشرفت فرد به سوی اهداف به دست می دهد. نظارت برخود به دو صورت گزارش شفاهی یا کتبی و ثبت کمی کنش-ها و واکنش ها آموزش داده می شود. شواهد نشان می دهد که تشویق فراگیران به یاداشت برداری و ثبت واکنش های خود، بر انگیزش، یادگیری و خود کارآمدی آنها تأثیر می گذارد (بندورا و شانک، 1981؛ نقل از کدیور، 1388).
تعیین کننده ای محیطی
کنترل خود، از طریق مشاهده الگو بروز می کند و در آن راهبردهای خودگردانی الگو واقع می شود؛ سپس با حمایت اجتماعی همراه شده و سر انجام به تنهایی اجرا می شود (زیمرمن،1989؛ نقل از کدیور، 1388
اصول آموزش برای خود نظم بخشی
چهار اصل اساسی جهت آموزش خود تنظیمی در زیر آمده است که از تحقیق بر روی شش مؤلفه خود تنظیمی شامل تعیین هدف، آماده کردن مکانی برای مطالعه، سازماندهی مواد آموزشی، کنترل یادگیری، ارزیابی پیشرفت و اثربخشی و مرور آزمون ها بدست آمده است: راهنمایی یادگیرندگان به منظور آماده کردن و ساختن یک محیط یادگیری مؤثرتر. سازماندهی آموزش و فعالیت ها برای تسهیل فرایندهای شناختی و فراشناختی. - بکارگیری اهداف آموزشی و بازخورد به منظور ایجاد فرصت هایی جهت نظارت بر دانش آموز. - ارائهی اطلاعات مربوط به ارزشیابی مستمر به دانش آموزان و دادن فرصت مناسب به منظور جای دادن خود تنظیمی در آموزش فراهم نماید (شعاری نژاد،1382).
ضرورت آموزش خود نظم بخشی در مدارس
تکامل همه جانبه دانش آموزان در تمام ابعاد وجودی شان از اهداف عالیه نظام آموزش و پرورش است باید تلاش خود را معطوف برنامه های تربیتی نماییم که هدف آن خودنظم بخش کردن هر چه بیشتر دانش آموزان در امر آموزش و به تبع آن پرورش انسان هایی، مسئول، مستقل و دارای معیارهای درونی است. طبق الگوی زیمرمن کاربرد راهبردهای مختلف بکارگیری خودنظم بخشی و توانایی به انجام رساندن تکالیف به نحو شایسته در مدرسه به هم مربوط هستند.
دانش آموزان خودنظم بخش برای موفقیت در امر یادگیری بیش از دیگران ارزش های خود را شناخته و توانایی خود را باور دارند و خود را با دیگران مقایسه می کنند. آنها با رجوع به توانمندی ها و معیارهای خود به داوری در مورد یادگیری شان می پردازند و بوسیله مرتب کردن اهداف، به کار بردن دانسته های قبلی، در نظر گرفتن تفاوت راهبردها، رفتارهای شان را اداره و کنترل می کنند (سلیمان نژاد،1391).