قابل استفاده در: مقاله نویسی و انجام پژوهش های علمی
منابع فارسی: دارد
منابع لاتین: دارد
پیشینه داخلی جدید: دارد
پیشینه خارجی جدید: دارد
نوع فایل: Word قابل ویرایش
تعداد صفحه: 55 صفحه
بعد از پرداخت حق اشتراک فایل شماره 232 را دانلود کنید.
همان طور که قبلاً اشاره شد واژه تربیت از ریشه رٌبٌّو به معنای زیادت و فزونی و رشد برآمدن گرفته شده است.
مثلاً آمده است (( ربیت الولد فربا)) یعنی فرزندم را تربیت کردم و از رشد کرده است، یعنی به زیادتی از جسم دست یافته است، در سخنان امام علی (ع) نیز همین گونه واردشده است چنان که فرموده است : (( اذا أسدیت الیک یدفکافئها بما یربی علیها، و الفضل مع ذلک للعبادی))( نهج البلاغه، حکمت62). (( چون تو را ستودند و به بهتر از آنان ستایش کن و چون به تو احساس کردند، بیشتر از آنان ببخش. به هرحال پاداش بیشتر از آن آغازکننده است)).
در اینجا واژه ((یربی)) به معنای زیادت و فزونی آمده است . همچنین امام در ستایش انصار، آنان را پروراننده و رشد دهنده اسلام معرفی کرده است و فرموده است: (( هم و الله ابوا الاسلام کما یربی الفو مع غنائهم، بأیدیهم السباط و السنتم السلاط))( همان، حکمت465) به خدا سوگند! آن ها اسلام را پروراندند، چنان مادری که فرزندش را بپروراند، با توانگری، با دست های بخشنده و زبان های برنده و گویا)) با توجه به معنا و مفهوم یاد شده، واژه تربیت بر پرورش و استعدادهای انسانی یعنی فراهم کردن زمینه رشد و استعداد آدمی دلالت دارد( دل شاد تهرانی، 1386).
راغب اصفهانی در معنای تربیت می گوید:الرب فی الاصل التربیة و هو انشاء الشیء حالاً الی حد التمام(زهادت، عبدالحمید؛تعلیم تربیت در نهج البلاغه؛ ناشر مرکز انتشارات تبلیغات اسلامی؛ چاپ اول 109 ص). رب در اصل تربیت است و تربیت یعنی ایجاد شئی به تدریج از حالتی به حالت دیگر تا به حد تمام برسد.
در تعریف راغب: حالاً فحالاً الی حد التمام.من تدریجی بودن تربیت است و همچنین از بکار بردن کلمه((انشا)) فطری بودن مبانی تربیت مدنظر او بوده است که تربت یعنی شکوفا نمودن استعدادهای درونی و فطری انسان است.
علی(ع) در انگیزه و هدف فرستادن پیامبر الهی برای مردم می فرمایند ((فبعث فیهم رسله و واتر الیهم أنبیائه لیسنا دوهم میثاق فطرة و یذکر و هم نفسی نعمةو یحتجوا علیهم باالتبلیغ و یتیروالهم و فائن العقول(نهج البلاغه،خطبه1) ((خداوند پیامبران خود را مبعوث فرمود، و هرچند گاه، متناسب با خواسته های انسان ها رسولان خود را پی درپی اعزام کرد تا وفاداری به پیمان فطرت را از آنان بازجوید و نعمت های فراموش شده را به یادآورند و یا ابلاغ احکام الهی،حجت را بر آن ها تمام نمایند و توانمندی های پنهان شده عقل را آشکار سازند)) امام علی (ع) به فطری بودن ارزش های وجودی انسان اشاره می کند که خداوند با فرستادن انبیاء سعی در بازگشت انسان به فطرتش دارد که عشق کمال مطلق است و اساس و بنیان تربیت است.
همه مردمان مسطور به فطرتی اند که حقیقت آن فطرت، عشق به کمال مطلق است یعنی عشق به کمال بی نقص و جمال به عیب (طباطبائی، صص 39-37) و تمام فطرت ها اعم از انبیاء و اولیا و مؤمنان و کافران و اشقیا و سعدا همه در این جهت مساوی اند و هیچ تفاوتی ندارند(دل شاد تهرانی به نقل از همان، صص 39-37) حضرت در نهج البلاغه دراین باره فرموده است: ((اللهم راجی المدحوات و دائم المسموکات وجابل القلوب علی فطرتها: شقیها و سعیدا))( همان؛ خطبه 72).
بار خدایا! ای گستران نده هر گسترده و ای نگه دارنده آسمان ها و ای آفرینده دل ها بر فطرت های خویش:دل-های رستگار و دل های شقاوت زده. سرنوشت همه انسان ها به گونه ای آفریده شده است که عاشق و طالب مطلق است و همه تلاش آدمی در این جهت است .
امام خمینی(ره) دراین باره چنین می نویسد: ((بدان که خدای تبارک وتعالی گرچه بر ماده هایی که قابلیت داشتند،همان را که در خورد استعداد و لیاقتشان بود،بدون اینکه – العیاذ بالله- بخلی بورزد، افاضه فرمود، ولی درعین حال فطرت همه را، چه سعید و چه شقی، و چه خوب و چه بد، بر فطرت الله قرار دارد و در سرنوشت همه انسان ها عشق به کمال مطلق را سرشت؛ و ازآن رو همه نفوس بشری را از خرد و کلان علاقه مند ساخت که دارای کمالی بدون نقص و خیری بدون شر و نوری بدون ظلمت و علمی بدون جهل و قدرتی بدون عجز باشند. و خلاصه مطالب آنکه فطرت آدمی عاشق کمال مطلق است)) (امام خمینیبه نقل از همان، صص 153-152).
در منظر امام علی (ع) هر چه انسان را از فطرتش دور سازد، مانع تربیت فطری و رسیدن به کمال حقیقی است .
به عنوان مثال درجایی امام دنیا را مورد مذمت و نکوهش قرار داده که عامل بازدارنده تربیت است. آنجایی که دنیا هدف باشد، موجب غرور و گمراهی و سرگرمی افراطی انسان شود و او را از یاد خدا غافل سازد. امام (ع) می فرماید : ((حی الدنیا رأس کل خطیئه)) دوست داشتن دنیا سرمنشأ همه خطاهاست)) (غررالحکم و دوررالکلم، ج3،ص395).
هر عاملی که انسان را از فطرتش غافل سازد و او را دور کند مورد مذمت و سرزنش حضرت هست و نیز هر بستری که استعداد فطری او را شکوفا از را شکوفا سازد موردتوجه و عنایت آن حضرت قرار دارد.
ادامه دارد ...